Kaiseiki ryori – nghệ thuật ẩm thực theo mùa của Nhật
(会席料理・季節のアート)

Kasei ryori trong tiếng Nhật là 会 席 料理 ( かいせいきりょうり) là món ăn truyền thống phục vụ những món truyền thống của Nhật từ ngày xưa.

Nguồn gốc ra đời

Vào nhiều thế kỷ trước, Kaiseiki được phục vụ trong các bữa trà đạo, hoặc cho hoàng tộc, người trong triều đình. Nhưng ngày nay, Kaiseiki đã trở thành một phong cách ăn uống cực kì phổ biến và được phục vụ trong các nhà hàng chuyên biệt, đặc biệt hơn là ở trong ryokan ( nhà trọ kiểu Nhật) du khách luôn được phục vụ Kaiseiki khi dừng chân tại đây.

Món ăn Kaiseiki bao gồm những gì?

Điểm đặc biệt của Kaiseki là sự dụng các nguyên liệu theo từng mùa khác nhau và tuỳ từng địa phương khách đến tham quan thì sẽ sử dụng nguyên liệu đặc trưng tại vùng đất đó, để quảng bá nền ẩm thực tới du khách tới tham quan. Do đó, sẽ không có một menu cụ thể nào cho Kaiseiki để phục vụ thực khách.

Một ví dụ Kaiseiki điển hình sẽ bao gồm

A. Khai vị

• Shokuzen shu: Bữa ăn có thể được bắt đầu với một ly rượu nhỏ, thường là rượu ngọt hoặc rượu đặc trưng của địa phương.

• Rau củ rán

B.　Món chính 

• Súp Suimono : Súp là một phần không thể thiếu trong bữa ăn Kaiseki. Đây là loại súp mà nước dùng trong suốt đơn giản và được trang trí với ít rau, đậu phụ và cả hải sản.

• Sashimi : Là cá sống thái lát mỏng, thường được phục vụ trên một miếng cải trắng của Nhật thái mỏng nhỏ, đi kèm với nước tương và một lượng nhỏ wasabi đặt kèm bên cạnh. Tuỳ từng nơi mà sashimi có thể được phục vụ như một món ăn khai vị.

• Nimono ( món luộc) : Món luộc này thường là luộc, ninh hoặc là hầm các loại rau, thịt, hoặc hải sản được trộn với nước tương, rượu sake được nấu ngọt cùng với đường.

• Yakimono ( món nướng) : Thường là cá nướng hoặc thịt nướng. Cá nướng có thể là cá nước ngọt đặc sản của địa phương hoặc hải sản tuỳ theo vùng miền. Còn thịt nướng hầu như là thịt bò wagyu nổi tiếng trứ danh của Nhật.

• Mushimono ( món hấp ) : Món hấp phổ biến nhất là chawanmushi, là một loại gần như trứng custard có hương vị cá kho, các miếng nấm nhỏ, thịt gà, hạt bách quả, tôm. Được đựng trong hình cái cốc, có nắp đậy và ăn bằng thìa nhỏ.

• Agemono ( món chiên giòn ) : Tuỳ từng vùng thì món chiên hay còn gọi là tempura này, bao gồm rau củ và hải sản được chiên giòn sẽ được phục vụ từ lúc khai vị, hoặc là bữa ăn cuối cùng trong danh sách các món chính. Món chiên giòn này thường được ăn kèm cùng muối.

• Sunomono ( món ăn ngâm giấm ) : Thường là các món bao gồm rau và tôm, bạch tuộc được trộn với nước sốt pha giấm và đặt trong chiếc bát nhỏ.

C. Shokuji

Set shokuji bao gồm cơm, súp miso và dưa chua, được phục vào cuối bữa ăn trước khi được phục vụ bữa tráng miệng.

• Cơm : Một bát cơm trắng được phục vụ phổ biến nhất, nhưng một số ryokan đã sáng tạo thêm bằng cách như là cơm lúa mạch( mugi gohan), cháo (okayu), cơm với măng( takenoko gohan) và các món theo mùa khác nữa.

• Súp miso : Đi kèm với cơm là một bát súp miso, được làm bằng cách hoà tan tương miso trong nước hầm cá và thêm các nguyên liệu bổ sung như hải sản, rau và đậu phụ.

• Tsukemomo ( dưa chua) : Là một loại dưa chua ngâm nhỏ gồm các loại như củ cải, mận, hoặc là cải thảo muối chua.

D. Món tráng miệng

Tuỳ vào địa phương hoặc mùa lúc du khách tới thăm thì sẽ được phục vụ trái cây tươi hoặc món ăn ngọt khác.

Nếu có dịp đến đất nước Nhật Bản xinh đẹp, thì mọi người hãy nhớ đừng quên thưởng thức Kaiseki, những món ăn tinh tuý mang đậm nét văn hoá lâu đời tại Nhật nhé.